Strafrecht, psychiatrie en de menselijke conditie - Antoine Mooij - ebook

De mens is een gespleten wezen. Sinds de moderniteit kan de mens zich niet langer schikken naar een algemeen geldig geachte, goddelijke of natuurlijke orde. De moderniteit heeft de mens op zichzelf teruggeworpen en precies daardoor geconstitueerd als autonoom subject dat zélf verantwoordelijk is voor het beeld dat het zich van de werkelijkheid vormt en voor de vormgeving van het eigen leven. Intussen kenmerkt onze laatmoderne samenleving zich door een sterke en eenzijdige gerichtheid op de instrumentele beheersing van de werkelijkheid. Die gerichtheid manifesteert zich ook binnen het strafrecht. In het risicostrafrecht bestaat de neiging om de delinquent te reduceren tot het gevaar dat op grond van uitwendige maatstaven wordt verondersteld van de persoon uit te gaan. De waardenoriëntatie van de moderniteit lijkt daarmee uit het lood geslagen. Tegen de tendens tot verabsolutering van de waarden van instrumentaliteit en maakbaarheid heeft Antoine Mooij steeds onvermoeibaar aandacht

De menselijke conditie is het hoofdwerk van Hannah Arendt. Zij geeft in dit boek een originele analyse van de vita activa van de mens. Arendt maakt onderscheid tussen drie fundamentele menselijke activiteiten: arbeiden (verbonden met het biologische proces van het lichaam), werken (verbonden met het niet-natuurlijke deel van het bestaan) en handelen (verbonden met de interactie tussen mensen). Het zijn activiteiten die elk een eigen waarde hebben voor het mens-zijn. Met haar historische analyse van de vita activa geeft Arendt een cultuurkritiek van de moderne tijd die nog altijd tot nadenken stemt.