Oorlog in onderzoek - - ebook

Dit boek laat de onderzoekers van het NIOD zelf aan het woord en beschrijft de complexiteit van de manier waarop we omgaan met de oorlog. Het NIOD doet sinds 75 jaar wetenschappelijk onderzoek naar oorlogsgeweld. Op 8 mei 1945, drie dagen na de bevrijding, opende het instituut zijn deuren. Spoedig daarna volgde de opdracht tot een groot onderzoek naar de net beëindigde oorlog. Dat resulteerde in de bekende boekenreeks Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog van prof. Loe de Jong. De vermaarde historicus was lang het gezicht van het NIOD. Onder zijn leiding verzamelde het instituut talloze overheidsdocumenten, dagboeken, kaarten, kranten, foto's, brieven en boeken over de Tweede Wereldoorlog en de oorlog in Nederlands-Indië. In 2010 fuseerde het NIOD met het Centrum voor Holocaust- en Genocidestudies onder de nieuwe naam NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. Het onderzoeksterrein verbreedde zich daarmee naar brandhaarden als Srebrenica en Syrië.

Onderzoek in opdracht is in de universitaire wereld lange tijd beschouwd als vloeken in de kerk. Wetenschap was bijna per definitie 'zuivere wetenschap'. Toegepaste wetenschap zou de eigenlijke onderzoekstaak van de universiteiten alleen maar corrumperen. Tegenwoordig ligt dat anders. Er worden 'strategische allianties' met het bedrijfsleven aangegaan, er bestaat een 'derde geldstroom' en er worden allerlei holdings opgericht, met wisselend succes. Maar klopt dat beeld wel? Wie beter kijkt, kan constateren dat vrijwel geen enkele wetenschap vrij was van toepassing en dat universiteiten niet de wetenschappelijke kloosters waren die zij soms voorwendden te zijn. In deze bundel wordt het verschijnsel wetenschap in opdracht onder de loep genomen. Hoe zit het historisch gezien met beeldvorming en praktijk ten aanzien van fundamenteel en toegepast wetenschappelijk onderzoek? Welke invloed heeft het bedrijfsleven op het wetenschappelijk onderzoek? Politieke druk, ethische verantwoordelijkheid