LetterRijk: Rebellie der Letteren - Rob Bakker - ebook

Sinds de tijd van Erasmus duidt het begrip 'Republiek der Letteren' de virtuele gemeenschap van geletterden of geleerden aan, die in beginsel voor iedereen openstond en waarin nationale en confessionele grenzen zouden moeten worden overstegen en een gemeenschappelijke taal werd gehanteerd, aanvankelijk het Latijn en vanaf de zeventiende eeuw steeds vaker het Frans. Deze staat, die zich voornamelijk tot West-Europa beperkte, kende tot het midden van de achttiende eeuw een groot aantal afzonderlijke culturele centra die met elkaar in verbinding stonden. Ontegenzeggelijk speelden Frankrijk de Noord-Nederlandse Republiek daarin een vooraanstaande rol, maar het ideaal van een harmonieuze 'republiek' bleek meestal een utopie. Hans Bots laat in De Republiek der Letteren zien hoe de geletterden in deze drie eeuwen via persoonlijke ontmoetingen tijdens een universitaire studie, via correspondenties en dankzij boek- en tijdschriftpublicaties met elkaar in contact traden. Aldus vormde zich een

'Rebellie' van Joseph Roth gaat over oorlogsveteraan Andreas Pum. Hij mist weliswaar een been, maar heeft een onderscheiding gekregen. Hij prijst zich gelukkig: velen hebben immers meer dan alleen een been verloren, en bezitten geen onderscheiding. Pum wordt ontslagen uit het sanatorium voor oorlogsinvaliden met een vergunning voor een draaiorgel. Vol vertrouwen in God en het gezag speelt Pum zijn orgel en is hij gelukkig. Totdat hij de gevangenis in moet omwille van een misverstand, en zijn wereld instort.

In Ontluikende Letteren II is Jan Herman opnieuw de gids voor een wandeling doorheen het Europese literaire landschap. Ditmaal loodst hij de lezer doorheen de literatuur van de moderne en de postmoderne tijd. In vier hoofdstukken van elk een halve eeuw vertelt hij het verhaal van de vele 'ismen' die zich volgens de wet van actie en reactie ontwikkelen: romantisme, realisme, symbolisme, expressionisme, dadaïsme, futurisme, surrealisme, modernisme en postmodernisme. Het literaire verhaal wordt ook dit keer teruggeplaatst in een historisch referentiekader, dat begint in 1789 met de Franse Revolutie en eindigt in 1989 met de val van de Berlijnse muur. Het veranderende wereldbeeld als gevolg van talloze economische, sociale, ideologische en filosofische omwentelingen vormt het cultuurhistorische referentiekader waarin het literaire verhaal van de 'ismen' zich afspeelt. Dit boek richt zich tot al wie zijn leesplezier wil verhogen door kennis te maken met de historische, cultuurhistorische en