Windstilte van de ziel

`Lang ben ik voor het woord 'ziel' teruggedeinsd. Zelden heb ik het in filosofische zin in de mond genomen. Eigenlijk begrijp ik niet wat me bezielde toen ik uitgerekend de verhouding tussen tijd en ziel als onderwerp voor dit essay voorstelde. En daar is het woord alweer gevallen. Wat me 'bezielde'. Daar glipt het op de eerste bladzijde van dit dagboek door mijn vingers heen, alsof het eens flink de draak wil steken met mijn schroom. Tegen het decor van de Franse Bourgogne mijmert Joke J. Hermsen over de ziel. Ze koppelt de ziel aan de ervaring van de innerlijke tijd, die verschilt van de dwingende kloktijd waar we ons meestal naar richten. Gaandeweg begrijpt ze steeds beter wat Nietzsche bedoelde met 'de windstilte van de ziel' die voorafgaat aan elk creatief proces.

De mens is een homo melancholicus, die weet heeft van verlies en vergankelijkheid en dit besef probeert om te buigen tot hoop en creativiteit. Als het tij echter tegenzit en onze melancholie door onrust en angst slechts naar de duistere kant van het verlies getrokken wordt, kan deze omslaan in depressiviteit. Behalve rust, liefde en aandacht hebben we ook sociale verbondenheid en een bloeiende politiek-culturele wereld nodig om onze angsten te bezweren en de melancholie 'gezond' te houden. In dit essay onderzoekt Joke J. Hermsen met denkers als Hannah Arendt, Ernst Bloch en Lou Andreas-Salomé wanneer de mens nog over voldoende macht, daadkracht en hoop beschikt om over het verlies heen te stappen en een nieuwe verhouding tot de wereld en zichzelf te zoeken.

Hoe meer ruimte tussen de dingen je leven kan veranderen In een wereld die steeds voller, sneller en luider wordt, raken we iets essentieels kwijt: de tussenruimte. Die ogenschijnlijk lege momenten waarin niets hoeft en alles mag ontstaan. In Japan bestaat daar een prachtig woord voor: ma. Het gaat over de ruimte tussen de dingen - en vooral over de kwaliteit van die ruimte. De pauze tussen twee ademhalingen. De stilte die een gesprek diepgang geeft. De leegte waarin iets nieuws kan ontstaan. Miriam Evers ging op zoek naar ma. Ze reisde naar Japan en sprak met filosofen, kunstenaars en denkers als Erik Scherder, Joke J. Hermsen en Michel Dijkstra. Zo ontdekte ze hoe actueel deze oude Japanse wijsheid is. Dit boek is een pleidooi om ruimte terug te vinden. Het nodigt je uit om opnieuw te kijken naar wat er tussen de dingen zit - in tijd, in ruimte en in relaties. Niet alles hoeft gevuld of gezegd te worden, want juist in die leegte ontstaat betekenis, rust en verbinding. Met een

Zestien vrouwelijke schrijvers, essayisten, columnisten en filosofen schrijven een brief aan Simone de Beauvoir. Ze vertellen haar waarom ze schatplichtig zijn aan haar oeuvre. Waarom gaat hun hart sneller kloppen van De Beauvoir? Zijn de fans van het eerste uur nog steeds zo enthousiast over haar? En hoe inspireert ze nieuwe generaties feministes? Met brieven van: Nadia de Vries, Daan Borrel, Heleen Debeuckelaere, Aafke Romeijn, Hasna El Maroudi, Khadija al Mourabit, Ayaan Abukar, Linda Duits, Jannah Loontjens, Daan Roovers, Marjan Slob, Joke J. Hermsen, Marja Pruis, Elma Drayer, Kristien Hemmerechts en Jolande Withuis.

Zoals de mens van het dier verschilt, zo verschilt de ziel van de mens. De ziel begrijpt de taal der symbolen. Zij vindt haar huis in de wereld van de mundus imaginalis. Zij is dynamisch, voortdurend in beweging én draagt de kwaliteiten goedheid, schoonheid en waarheid in zich. In onze moderne wereld zijn veel mensen ervan overtuigd dat de ziel niet bestaat. Waar men toch over de ziel spreekt, wordt zij meestal vereenzelvigd met de psyche. Oude mythen en verhalen leren ons wat de ziel is: zij is dat aspect van ons bestaan dat min of meer onsterfelijk is. Zij behoort tot een ander niveau van werkelijkheid dan de fysieke wereld. Daar waar de ziel verdwenen is, zijn we onze oriëntatie kwijtgeraakt en ontstaat er een niet te bevredigen verlangen en onrust. We zijn dan nog uitsluitend gericht op deze wereld van ruimte en tijd. Zolang we niet weten dat er een verticaal niveau van werkelijkheid bestaat waar de ziel haar domein heeft, zullen alle oplossingen voor deze onrust schijnoplossingen

Joke J. Hermsen onderzoekt in dit essay de homo melancholicus.

'Ons leven speelt zich af tussen heimwee naar het vertrouwde en een verlangen naar het onbekende. We willen ons geborgen weten en we dromen van een elders. We zijn op zoek naar een plek die ons beschermt en bijeenhoudt, en we worden voortgedreven door een verlangen naar de verte.' Zo begint deze filosofische memoir, waarin Joke J. Hermsen een diepgaande analyse geeft van het ambivalente menselijke verlangen naar geborgenheid en de lust om eropuit te gaan. Ze onderzoekt in dit persoonlijke verslag van een zomer vol omzwervingen de vraag waar we nog thuis kunnen zijn in de wereld. Ze houdt ook haar eigen heimwee scherp tegen het licht, die haar al sinds haar kindertijd achtervolgt. In een boeiende dialoog met denkers en dichters als Hannah Arendt, Maya Angelou, Rainer Maria Rilke, Lou Salomé, Friedrich Hölderlin, Simone Weil en Ingeborg Bachmann schetst Hermsen de ervaring van vervreemding en thuisloosheid, en de hoop op een thuiskomst in verhalen, herinneringen en politieke

Internationaal bestsellerauteur Thomas Moore biedt in 'Van ziel tot ziel. De kunst van helpende en helende gesprekken' verdieping voor de therapeut, de counselor, en wie ook in het dagelijks leven zielenzorg biedt aan een ander. Iedereen verleent weleens zielenzorg aan een ander. Als therapeut, psycholoog, psychiater, coach, geestelijk verzorger of leraar, maar ook als vriend, vriendin of ouder. Een goed gesprek kan helpen in moeilijke tijden, maar hoe sta je degene die jouw hulp nodig heeft écht goed bij? Thomas Moore leert ons in 'Van ziel tot ziel' dat je dit doet met bezielde aandacht vanuit het hart. Het boek omvat vijf thema's die bijdragen tot de kunst van helpende en helende gesprekken: • Hoe werkt therapie en hoe zet je het in als gids voor de ziel; • Welk zielswerk heb je eerst met jezelf te doen voordat je een ander goed kunt helpen; • Hoe breng je de spirituele dimensie (terug) in je gesprekken over bijvoorbeeld zingevingsvragen; • De toepassing op specifieke gebieden als

Heel lang heeft Catharina gezwegen. Ze kon er niet over praten. Het verhaal van haar leven was te gecompliceerd en ze wilde haar kinderen en kleinkinderen er niet mee belasten. Tegelijk woedde het in haar binnenste, een ongelooflijk verhaal. Ze was op 15-jarige leeftijd in 1942 ondergedoken. Ternauwernood ontkwam ze als joods meisje aan de eerste razzia's. En dat niet alleen. Ze moest een ander mens worden. Telkens weer moest ze zich aanpassen. Zo kwam ze ook in aanraking met de kerk en het christelijk geloof. En dat had ingrijpende gevolgen voor de rest van haar leven, voor haar ziel. In De ziel van Catharina gaan zoon Harry en kleindochter Judith op zoek naar die gevolgen, niet alleen bij Catharina, ook bij haar kinderen, kleinkinderen en zelfs haar achterkleinkinderen. De verhalen die uit deze zoektocht voortkomen zijn 'geweven' in het aangrijpende verhaal van Catharina's onderduikperiode. 'Samen laten ze zien dat onze joodse ziel diep in ons verankerd zit,' aldus Judith en Harry.

In 'de roep van de ziel' deelt Trienke de diepe levenskennis die zij heeft mogen opdoen door het ontcijferen en creatief uitwerken van de symboliek die achter haar eigen dromen schuilging. Het is in deze tijd heel belangrijk dat wij leren luisteren naar en vertrouwen op onze intuïtie. Weet dat ook jouw intuïtie verbonden is met je ziel. De roep van je ziel kan ook door jou gehoord worden. Het is de ziel die in deze overgangstijd op de aarde de leiding op zich wil nemen. Trienke beschrijft in dit boek hoe zij tot meer zelfkennis kwam en deelt hierin ook zeer persoonlijke zaken. Deze hebben o.a. te maken met de voorkennis die zij intuïtief mocht ontvangen en doorkreeg in haar dromen wat betreft het overlijden van haar zoon Tako. Dit boek is een ideaal hulpmiddel om hoofd en hart met elkaar te verbinden en je zelfkennis daardoor te vergroten. Het met elkaar verbinden van de donkere en de lichte kanten in jezelf helpt jou de eenheid in jezelf te herstellen. Het gebruiken van je eigen