Holland in het jaar 1000 - Kees Nieuwenhuijsen - ebook

De Vikingaanvallen en de kruistochten zijn beide historische perioden die tot de verbeelding spreken. De geringe aandacht voor de tussenliggende tiende en elfde eeuw ligt niet aan het ontbreken van opwindende gebeurtenissen, bewijst Kees Niewenhuijsen met 'Holland in het jaar 1000'. De graven van Holland speelden mee in het telkens wisselende West-Europese krachtenveld. 'Holland in het jaar 1000' begint met de moord op de laatste Noormannen-leider, Godfried de Deen. Na diens dood grijpt Gerult zijn vazal Gerulf. De opvolgers van Gerulf breidden hun graafschap steeds verder uit. Een van die nazaten, graaf Dirk III, versloeg in 1018 bij Vlaardingen het veel grotere leger van de Duitse keizer Hendrik II en legde daarmee de grondslag voor het latere graafschap Holland. Heel de elfde eeuw was een turbulente periode in het gebied. Er vonden verschillende opstanden, strafexpedities en moordaanslagen plaats. Onder de slachtoffers bevonden zich de Hollandse graven Dirk IV en Floris I. Kees

De eeuwen tussen 900 en 1100 zijn een belangrijke overgangsperiode in de geschiedenis van wat nu Nederland is. Het gebied verandert ingrijpend qua landschap, bevolking, bebouwing, taal en cultuur. Het wordt beter bereisbaar. Deze veranderingen creëren een Nederland dat herkenbaar is voor bezoekers van nu, met dijken om ontgonnen land, een burcht na elke rivierbocht en kerktorens aan de horizon. Het Nederland van de 10de en 11de eeuw, grotendeels bestuurd door de bisschop van Utrecht, is de noordwestelijke punt van het Heilige Roomse Rijk, geregeerd vanuit het Rijnland. De blik is meer dan nu naar het oosten gericht. De machthebbers onderhouden contacten met Rome, het Byzantijnse rijk en de rest van de wereld. In die netwerken worden kennis en verhalen verspreid, van vroeger of van ver weg. Daarmee reizen mensen in gedachten. Voor deze eeuwen is archeologie de belangrijkste bron, in combinatie met teksten en afbeeldingen in handgeschreven boeken. In schatkamers zijn kunstobjecten vol

Het zou allemaal begonnen zijn toen Columbus in 1492 met drie schepen koers zette naar het westen. Maar de globalisering deed al veel eerder haar intrede. Valerie Hansen laat ons zien hoe er rond het jaar 1000 op verschillende plekken ter wereld grote expedities opgetuigd werden. Hoe de Vikingen hun weg vonden naar Noord-Amerika, hoe de islam zich verspreidde naar Zuid-Europa en oostwaarts richting India en hoe de Chinezen met grote schepen het ruime sop kozen. Internationale handel kwam op gang, uitwisseling van producten en ideeën hield velen bezig - voor het eerst maakte men zich zorgen om de gevolgen voor de plaatselijke economie en het behoud van 'het eigene'. Hansen laat ons zien hoe de continenten met elkaar in contact kwamen. Op meeslepende wijze beschrijft zij het grote verhaal van de ontdekking van de wereld.