De Grondwet van 1848 tot nu - - ebook

In 2023 is de grondwetsherzienining van 1983 40 jaar oud, maar bestaat ook de grondwetswijziging van 1848 175 jaar. Die Grondwet legde de basis voor de parlementaire democratie. De Grondwet van 1848 tot nu gaat over 40 jaar en 175 jaar Grondwet en is aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties gepresenteerd op een symposium op 2 november 2023. In deze bundel behandelen verschillende wetenschappers de ontwikkeling van de Grond wet sinds 1848 en 1983. Zij kijken naar de effectiviteit en functio naliteit van de Grondwet in het licht van de uitdagingen van het verleden en die van de toekomst. Is de Grondwet op het door hen beschouwde punt toekomstbestendig of verdient zij verdere aanpassing, en zo ja hoe? Als de historische grondwettelijke ontwikkeling één ding leert, dan is het wel dat ondanks de functie om principes en regels te bestendigen, de Grondwet vooral ook 'actueel' moest en moet zijn om de fundamentele waarden van democratie, rechtsstaat en goed bestuur te

We leven in de eeuw van de grondwet. Bijna alle landen ter wereld hebben er tegenwoordig wel een. Een betrekkelijk recent fenomeen trouwens, want driekwart van al die grondwetten is van na 1975.

Het negentiende-eeuwse liberalisme en het succes van het jaar 1848: ze worden vaak vereenzelvigd met Thorbecke. Toch was één man voor beide minstens zo belangrijk: Dirk Donker Curtius (1792-1864). Donker was één van de weinigen die contacten onderhield met oppositionele Belgische advocaten en Tweede Kamerleden. Zij brachten hem in aanraking met het Franse en Britse liberalisme. Hij zou zijn leven lang pleiten voor persvrijheid, directe verkiezingen en ministeriële verantwoordelijkheid. Donker werd door het gezag in de gaten gehouden vanwege zijn uitgesproken denkbeelden en omgang met dubieuze figuren aan de zelfkant van de samenleving. Dit zorgde ervoor dat hij op de hoogte was van chantagepraktijken rond koning Willem ii, die een beroep op hem deed toen ministers en Kamerleden het in maart 1848 lieten afweten. Zijn grootste succes beleefde Donker toen hij de grondwet behendig door het overwegend conservatieve parlement loodste. De man van 1848 vertelt het verhaal van een kleurrijk en