De conflictoplossende rol van de rechter in kleine en grote zaken - - ebook

De rechter staat tegenwoordig zeer in de belangstelling. Er gaat nauwelijks een dag voorbij zonder aandacht in de media voor rechterlijke uitspraken in grote zaken, over bijvoorbeeld klimaat, asiel, internationale conflicten of de strafrechtelijke vervolging van politici. Ook wordt veel gesproken over de rol van de rechter in 'kleine' zaken, denk hierbij aan huurproblemen, schulden, minder ernstige vormen van criminaliteit en overlast. Steeds vaker probeert de rechter niet alleen het juridische geschil te beslechten, maar ook een bijdrage te leveren aan het oplossen van het conflict en de onderliggende problematiek. Deze ontwikkelingen roepen belangrijke vragen op die in dit boek worden besproken. Wat zijn de oorzaken van de veranderende rol van de rechter in kleine en grote zaken? Hoe hangen die samen met het functioneren van de twee andere belangrijke staatsmachten, de wetgevende en uitvoerende macht? Welke verwachtingen hebben (kwetsbare) burgers van de rechter en in hoeverre kan

Ars Aequi Procesdossiers zijn primair geschreven om de lezer inzicht te verschaffen in verschillende juridische procedures. Aan de hand van een dossier van een waargebeurde zaak wordt, stap voor stap, uiteengezet hoe een procedure zich in de praktijk ook daadwerkelijk afspeelt. In een Ars Aequi Procesdossier zijn de originele processtukken opgenomen en neemt de begeleidende tekst de lezer mee langs de hoofdlijnen van het geldende recht en brengt op deze wijze 'de stof tot leven'. In dit procesdossier beschrijven Jan van Breda en Rens Koenraad aan de hand van echte processtukken een bestuursrechtelijke procedure (een geschil over het recht op een bijstandsuitkering), op basis van stukken uit een dossier van de Centrale Raad van Beroep (de hoogste bestuursrechter op het terrein van het sociaalzekerheidsrecht). De procedure begint met een onderzoek van een gemeentebestuur naar het recht van een burger op bijstand en eindigt met de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep. Het

Dit boek is niet slechts ontstaan bij en naar aanleiding van het afscheid van prof. mr. L. (Vino) Timmerman als advocaat-generaal bij de Hoge Raad, en een symposium dat bij die gelegenheid in het gebouw van de Hoge Raad plaatsvond, maar had ongetwijfeld ook een andere inhoud gehad als Timmerman niet de afgelopen 17 jaar als advocaat-generaal de belangrijkste adviseur van de Hoge Raad zou zijn geweest op het terrein van het ondernemingsrecht. In die 17 jaar hebben de vele conclusies van zijn hand, en de daarin vervatte en daarmee ge¬ïmpliceerde adviezen aan de Hoge Raad, immers groot gezag gehad en de ont¬wikkeling van het ondernemingsrecht zeer beïnvloed. De in dit boek opgenomen beschouwingen zijn belangrijk voor de verdere ontwikkeling van het ondernemingsrecht. Zij zijn tegelijkertijd niet los te zien van het werk van Vino Timmerman in de afgelopen decennia.

Wat valt er onder het begrip 'religie'? Wanneer is een uiting 'haatzaaien'? Wordt het verspreiden van 'nepnieuws' beschermd door de vrijheid van meningsuiting? Omvat het recht op leven ook het recht op maatregelen tegen klimaatverandering? Steeds vaker doen mensen een beroep op fundamentele rechten om uiteenlopende aanspraken te onderbouwen. Voorbeelden zijn de claims tegen de Staat in de klimaatzaken, de pleidooien voor erkenning van het recht op een eigen identiteit en het beroep op het recht op lichamelijke integriteit door tegenstanders van verplichte vaccinaties. Hoe ver mag de rechter gaan in het bepalen van de reikwijdte van fundamentele rechten? Zou de rechter alle wetgeving aan de Grondwet moeten kunnen toetsen? Hoe vermijdt hij dat hij daarbij het terrein van de politiek betreedt? Gaat de rechter in sommige gevallen te ver, of juist nog niet ver genoeg? Vanuit diverse perspectieven op fundamentele rechten en de rol van de rechter bieden de bijdragen aan deze bundel inzichten