Antisemitisme hier en nu - Deborah Lipstadt - ebook

Antisemitisme kan eenvoudig omschreven worden als 'haat tegen Joden'. Toch is het een complex fenomeen, met een eigen geschiedenis en helaas ook nogal wat actualiteit. Antisemitisme is meer dan geweld tegen Joden en Joodse instellingen. Het zit vooral verstopt in de hoofden van mensen, in stereotypen, vooroordelen en waandenkbeelden. In dit boek wordt antisemitisme ontrafeld aan de hand van vragen en antwoorden. Waar komen die stokoude stereotypen over Joden vandaan en waar ligt de grens tussen een onschuldige opmerking en een kwaadaardig vooroordeel? Eenvoudige vragen komen aan bod, maar ook de moeilijke en pijnlijke vragen zijn niet uit de weg gegaan. Antisemitisme is een geheel herschreven heruitgave van het boek Vijftig vragen over antisemitisme (2005) over een onderwerp dat onverminderd actueel blijft.

Hannah Arendt beschrijft de opkomst van het antisemitisme in Centraal- en West-Europa in de late negentiende en vroege twintigste eeuw, en onderzoekt hoe deze ideologie kon leiden tot de grootste gruwelijkheden uit de twintigste eeuw. Antisemitisme is het eerste boek van een driedelige studie naar de filosofische oorsprong van het totalitarisme. Dit hoofdwerk van Hannah Arendt heeft een beslissende invloed gehad op het denken over totalitaire regimes en op ons filosofische en politieke begrip van de terreur van de Holocaust. Met de opmars van autoritaire leiders en groeiende sentimenten van nationalisme en antisemitisme in onze tijd biedt Arendts werk niet alleen een historische analyse, maar vooral ook een waarschuwing voor de toekomst. 'De politieke ontwikkelingen in de twintigste eeuw hebben het joodse volk in het centrum gebracht van een storm van gebeurtenissen: de joodse kwestie en het antisemitisme, in termen van de wereldpolitiek betrekkelijk onbelangrijke verschijnselen,

'Dat is een heleboel om één woord te laten betekenen,' zei Alice op bedachtzame toon. - Lewis Carroll, Achter de spiegel en wat Alice daar aantrof. Er zijn weinig woorden die zo'n zware lading hebben en tegelijkertijd zo vatbaar zijn voor misverstanden als antisemitisme. De term werd in de negentiende eeuw bedacht door Europeanen die assimilerende Joden zagen als bedreiging van hun etnisch-nationalistische idealen. Zij combineerden eeuwenoude vooroordelen met racistische pseudowetenschap en legden daarmee de basis voor de gruwelen van het nazisme en de Holocaust. Sindsdien is er volgens historicus Mark Mazower veel veranderd. Waar antisemitisme traditioneel een zaak was van politiek rechts, wordt deze dreiging tegenwoordig steeds meer geassocieerd met links. Dit 'nieuwe antisemitisme' zou zich bovendien openlijker richten tegen de Joodse staat Israël dan tegen Joden in de diaspora: antizionisme als verkapt antisemitisme. Mark Mazower legt zorgvuldig uit waar de verwarring over het

De term 'antisemitisme' werd in 1860 geïntroduceerd door de Oostenrijks-Joodse onderzoeker Moritz Steinschneider. Maar antisemitisme is natuurlijk veel ouder dan de term… Het kent een lange geschiedenis, die ongeveer begon toen de Joden zich vanaf het eind van de eerste eeuw vanuit Palestina verspreidden over Europa, Noord-Afrika en Klein-Azië. Zodra Joden zich buiten de grenzen van hun oorspronkelijke woongebied bewogen, ging hun etnische en religieuze identiteit een grotere rol spelen en veranderden ze in de Ander: onderdeel van de maatschappij waarin ze leefden, en tegelijkertijd erbuiten. Voor hen golden andere wetten: ze moesten meer belasting betalen, waren uitgesloten van bepaalde functies, moesten zich met hun kleding onderscheiden van de rest of konden hun religie niet in vrijheid belijden. Joden werden gedwongen zich te bekeren, werden systematisch buitengesloten, gewantrouwd, bespot en vervolgd. Emile Schrijver en Ruth Peeters stelden een verzameling van ooggetuigenverslagen