Tante Jo

'Een trap boent men van boven naar beneden, anders maak je met je knieën de net verrichte arbeid ongedaan. In de tijd dat de traptreden moesten drogen nam Tante Jo dan het bushokje voor de deur even mee' Johanna Adriana Roelofs, 'Tante Jo', werd geboren in 1909, kort nadat de tram elektrisch werd. Ze groeide op in het vooroorlogse Rotterdam in een familie met zeven kinderen, maar zou nooit in de gelegenheid komen zelf een gezin te stichten. En er liep wel meer niet zoals ze het gehoopt had. Als eind jaren zestig in Amsterdam haar achterneef Sander wordt geboren, neemt haar leven een onverwachte wending. Terwijl Sanders ouders de veranderende tijdgeest in het 'magies centrum' omarmen, ontfermt zij zich over hem en maakt elk weekend in huize Donkers de boel aan kant. Daadkrachtig, eigengereid, maar ook ietwat wereldvreemd bewoog zij zich door het leven, immer met een poetsdoek in de hand. Tante Jo is een liefdevol en geestig portret van een (on)alledaags vrouwenleven in de twintigste

De jongen groeit op in een provinciestad, in de jaren vijftig van de vorige eeuw, tussen de drogisterij van vader en de kerkelijke invloed op de maatschappij. De naoorlogse periode is zowel braaf en behoudend als barstensvol mogelijkheden, zeker voor een jongen die nog stapje voor stapje de wereld moet ontdekken. In korte, ontroerende prozastukjes schetst Frans Budé een liefdevol portret van een kind in dit vervlogen, bijna vergeten decennium van de twintigste eeuw, en biedt tegelijkertijd een inkijkje in de jaren waarin de auteur zelf opgroeide, laverend tussen het conservatieve en het bourgondische karakter van het zuiden. 'De dagen' is niet alleen een prachtig relaas over de onschuld van een kind - zo sfeervol als 'La gloire de mon père' -, maar ook een vermomde autobiografie van een gevestigd schrijver.

Het brede oeuvre van Sybren Polet, waarvoor hem in 2003 de Constantijn Huygens-prijs werd toegekend, wordt nu gecompleteerd met zijn driedelige autobiografie. Polet schetst hierin een verfijnd portret van cultureel, literair en maatschappelijk Nederland in de twintigste eeuw. Daarnaast geeft hij een uniek beeld van een schrijverschap dat meer dan een halve eeuw beslaat en dat hij lardeert met fragmenten uit zijn literaire werk. In dit eerste deel mengt Polet zijn vroege jaren en zijn toenmalige wereld tot een kleurrijk palet van verhalen en reflecties. Hij vertelt over zijn verblijf in Stockholm kort na de Tweede Wereldoorlog, zijn reizen naar Spanje, de Canarische Eilanden en Afrika in de jaren '50, over de schrijversacties in de jaren '60 die tot de oprichting van het Fonds voor de Letteren leidden, over de stad Amsterdam als inspiratiebron, over het kunstenaarschap, over de avontuurlijke en de teleurstellende kanten van het schrijven, over muziek, over erotiek, over de dood - over

Het complete portret van the greatest: Muhammad Ali Muhammad Ali (1942-2016) werd uitgeroepen tot grootste sportman van de twintigste eeuw. Hij rees eind jaren vijftig, beleefde zijn doorbraak als bokser op achttienjarige leeftijd in Rome, maar zijn impact reikte veel verder dan de ring. Ali gebruikte zijn positie als topatleet om zich te uiten als overtuigd moslim, als strijder voor gelijke rechten en de keuzevrijheid om je pacifistisch op te kunnen stellen in oorlogstijd. Die unieke combinatie liet hem uitgroeien tot een van de grootste iconen van de 20ste eeuw. Maar wat is het echte, volledige verhaal van de 'Greateast of All Time'? Op aanstekelijk wijze en met veel verstand van zaken volgt Marc Hendrickx in deze complete biografie Ali's leven. Niet alleen zijn bokscarrière, maar ook religie, politiek en gezondheid komen aan bod. Deze gingen in het leven van de bokser hand in hand met zijn sportieve prestaties. Ali's enorme drive en zijn grote mentale weerbaarheid lopen als een rode

Melken, hooien, inkuilen, grasmaaien - ogenschijnlijk is er op het boerenbedrijf door de eeuwen heen weinig veranderd. In De geur van hooi vertelt journalist Tialda Hoogeveen aan de hand van het levensverhaal van Friese veeboer Siebe Peenstra (1923-2019) over de grote ontwikkelingen in de landbouw van de twintigste eeuw. Aan de hand van één boerenleven laat Hoogeveen zien hoe zowel het ambacht als het boerenleven ingrijpend veranderden door de intrede van de melkmachine, de tractor en de intensivering van de landbouw. Niet alleen het boerenleven speelt een hoofdrol in het boek, het ingrijpend gewijzigde landschap komt ook onvermijdelijk aan bod. De herkenbare geluiden van destijds, het roepen van de grutto, tureluur en kievit, zijn nagenoeg uitgewist. De geur van hooi is een prachtig portret van een boerenleven, en daarmee van een eeuw boerengeschiedenis.

De Graanrepubliek is het verhaal van de twintigste eeuw, gesitueerd in het grimmigste stukje Nederland. In het voetspoor van de machtige landbouwhervormer Sicco Mansholt reist de lezer mee van de executieverkoop van de hoeve Torum in 1922 via het verzet in de Wieringermeer naar het naoorlogse Brussel en Berlijn, om weer uit te komen bij de kleidorpen achter de Waddendijk. Jaren later keert Frank Westerman terug naar het decor van zijn moderne klassieker. Hij pakt de draad op bij het apocalyptische einde: de onderwaterzetting van een van de rijkste landbouwgebieden van Europa. In deze editie, uitgebreid met het hoofdstuk ‘De blauwe revolutie’, nemen de verhaallijnen uit de twintigste eeuw een actuele, dramatische wending.   De graanrepubliek is een moderne klassieker, urgenter dan ooit. Wat beweegt de boer? Waar liggen de wortels van zijn trots? Als geen ander geeft Frank Westerman een actueel inzicht in het onbehagen van stad en ommelanden.   Deze bekroonde en al vijfendertig keer …

Nederland in de twintigste eeuw Op het eerste gezicht was Nederland in de twintigste eeuw een eiland van rust in een Europese zee van omwentelingen en massabewegingen. Toch kende ook Nederland ingrijpende veranderingen: terwijl de omringende landen hun weerbare mannen naar de loopgraven stuurden, werd hier in 1917 het algemeen kiesrecht ingevoerd, waarna het land snel moderner werd. Na de Tweede Wereldoorlog verruilde Nederland zijn neutraliteit voor een actief buitenlands beleid, verloor het zijn belangrijkste kolonie en werd het opgenomen in de Pax Americana. Gedurende de roerige jaren zestig veranderde de verzuilde samenleving snel in een open democratie met mondige burgers. Met dit boek biedt Friso Wielenga een compleet overzicht van de binnen- en buitenlandse politiek en van de politiek-culturele geschiedenis van Nederland in de twintigste eeuw. Het beginpunt is de late negentiende eeuw, met de opkomst van de eerste politieke partijen, economische modernisering en toenemende

Hannah Arendt beschrijft de opkomst van het antisemitisme in Centraal- en West-Europa in de late negentiende en vroege twintigste eeuw, en onderzoekt hoe deze ideologie kon leiden tot de grootste gruwelijkheden uit de twintigste eeuw. Antisemitisme is het eerste boek van een driedelige studie naar de filosofische oorsprong van het totalitarisme. Dit hoofdwerk van Hannah Arendt heeft een beslissende invloed gehad op het denken over totalitaire regimes en op ons filosofische en politieke begrip van de terreur van de Holocaust. Met de opmars van autoritaire leiders en groeiende sentimenten van nationalisme en antisemitisme in onze tijd biedt Arendts werk niet alleen een historische analyse, maar vooral ook een waarschuwing voor de toekomst. 'De politieke ontwikkelingen in de twintigste eeuw hebben het joodse volk in het centrum gebracht van een storm van gebeurtenissen: de joodse kwestie en het antisemitisme, in termen van de wereldpolitiek betrekkelijk onbelangrijke verschijnselen,

Ambitieuze geschiedenis van de twintigste eeuw, vanuit Zuid-Aziatisch perspectief Zuid-Azië vormt voor een vijfde van de wereldbevolking de thuisbasis. Toch weten we in het Westen maar weinig over de geschiedenis van dit deel van de wereld. Waar wij de wereldoorlogen als de twee belangrijkste kantelpunten van de twintigste eeuw beschouwen, staat in Zuid-Azië de opdeling van het Brits-Indische rijk centraal. Zuid-Azië-expert Joya Chatterji laat ons op treffende wijze kennismaken met de twintigste-eeuwse geschiedenis van dit onderbelichte subcontinent. Ze verkent daarin niet alleen de politieke ontwikkelingen, maar ook cultuur, technologie en de consumptiemaatschappij komen uitgebreid aan bod. Bovendien belicht Chatterji de donkere kanten van de Zuid-Aziatische samenleving en cultuur, die zelfs tijdens jaren van voorspoed hun stempel op de geschiedenis drukken. Schaduw rond het middaguur is een uitdagend geschiedwerk dat de volledige Zuid-Aziatische twintigste eeuw overspant. Joya

In 52 rake miniatuurtjes neemt Bert Staal zowel het huwelijksaanzoek als het verschijnsel contactadvertentie op de hak. Een vrolijke parodie op de hunkerende cliché's in contact advertenties, geschreven vanuit het perspectief van een zonderling die zich volkomen fout presenteert. Geestig, gewaagd en bij vlagen ontroerend. Wie wel eens gegniffeld of onbedaarlijk gelachen heeft bij het lezen van een hartbrekende contactadvertentie moet zeker de bundel 'Wie wil er met mij trouwen' lezen. Bert Staal is architect en columnist over design en architectuur. De van oorsprong nuchtere Fries uit het behoedzame Noorden belandde eind vorige eeuw in het zwierige Zuiden en voelde zich al snel op zijn plek in het carnavaleske Brabant. Door deze culturele mix ontdekte Bert Staal er zijn kenmerkende schrijfstijl, een opgewekt soort alledaags absurdisme. Het levensmotto van Bert is “Nihil prodest sed facio.” Vrij vertaald: “Nergens voor nodig, maar ik doe het toch.”  In 2001 was hij mede-initiator van