Reisverhaal Van de lente de dauw | Cees Nooteboom

Van de lente de dauw

Je leert een stad pas echt kennen als je in de straten en stegen ervan verdwaalt. Venetië, met al haar verstopte hoeken en gesloten poorten, omringd door de ontelbare lagunes, is gemaakt om de weg in kwijt te raken. Maar, zo weet de echte reiziger: de weg kwijtraken betekent het vinden van het mooiste wat een plek te bieden heeft. Cees Nooteboom is zo'n echte reiziger. Hij zoekt zijn weg langs gebeeldhouwde bogen en dobberende gondels en neemt de lezer mee achter het toeristische masker van de stad van het water. Vanaf de voorplecht van een vaporetto laat hij leven en kunst aan zich voorbijglijden. Zijn eerste indruk van Venetië publiceerde Nooteboom begin jaren tachtig, vele mijmeringen volgden. Dit voorjaar bezocht hij zijn geliefde stad opnieuw en besefte eens te meer dat in Venetië de verhalen nooit ophouden.

Het is 1960. Cees Nooteboom reist in een bus door het Marokko van een halve eeuw geleden. Naast hem zit een man in djellaba met een geweer en een kalfskop op schoot. Vijftig jaar later ziet hij vanaf de reling van een Duits schip hoe in de buurt van Madagascar een groep mannen in prauwen tegen een halve storm in roeit om in de buurt van het schip te komen. Tussen die twee data bevindt zich een leven van reizen en schrijven, vaak ver van Europa. Timboektoe, Mauritius, Kaap Agulhas, Ouarzazate, Gambia, Bamako, plaatsen ver weg, gezien en opgeschreven. In De roeiers van Port Dauphin zijn Nootebooms reportages over al zijn Afrikaanse reizen bijeengebracht. Een must voor iedere liefhebber van de meester van het reisverhaal.

Het is 1960. Cees Nooteboom reist in een bus door het Marokko van een halve eeuw geleden. Naast hem zit een man in djellaba met een geweer en een kalfskop op schoot. Vijftig jaar later ziet hij vanaf de reling van een Duits schip hoe in de buurt van Madagascar een groep mannen in prauwen tegen een halve storm in roeit om in de buurt van het schip te komen. Tussen die twee data bevindt zich een leven van reizen en schrijven, vaak ver van Europa. Timboektoe, Mauritius, Kaap Agulhas, Ouarzazate, Gambia, Bamako, plaatsen ver weg, gezien en opgeschreven. In De roeiers van Port Dauphin zijn Nootebooms reportages over al zijn Afrikaanse reizen bijeengebracht. Een must voor iedere liefhebber van de meester van het reisverhaal.

Je leert een stad pas echt kennen als je in de straten en stegen ervan verdwaalt. Venetië, met al haar verstopte hoeken en gesloten poorten, omringd door de ontelbare lagunes, is gemaakt om de weg in kwijt te raken. Maar, zo weet de echte reiziger: de weg kwijtraken betekent het vinden van het mooiste wat een plek te bieden heeft. Cees Nooteboom is zo'n echte reiziger. Hij zoekt zijn weg langs gebeeldhouwde bogen en dobberende gondels en neemt de lezer mee achter het toeristische masker van de stad van het water. Vanaf de voorplecht van een vaporetto laat hij leven en kunst aan zich voorbijglijden. Zijn eerste indruk van Venetië publiceerde Nooteboom begin jaren tachtig, vele mijmeringen volgden. Dit voorjaar bezocht hij zijn geliefde stad opnieuw en besefte eens te meer dat in Venetië de verhalen nooit ophouden.

Wat verbaast aan de geschiedenis van Australië is dat het zo vlug is gegaan.’ De geboren reiziger Cees Nooteboom is gezegend met een niet-aflatend vermogen tot verwondering. Die eigenschap staat hem ook ten dienste bij zijn reizen naar Australië, het onmetelijke land aan de andere kant van de wereld. En hij heeft het vermogen om door te tijd te reizen. In elegante zinnen opent hij ook dat vergezicht: ‘Waar wonen de bewoners die niet wonen maar over het oneindige land trekken, bewegende volkeren? Wat is er achter de bergen? In de decennia die volgen zullen de nieuwgekomenen alles “ontdekken” wat de Aboriginals in hun veertigduizend jaar? gevonden hebben en onveranderd gelaten.’ Het is die precieze, sensitieve stijl waarmee hij in staat is iedere keer weer onze blik te doen kantelen. Zijn proza is betoverend en neemt de lezer daadwerkelijk mee op reis.

Wat verbaast aan de geschiedenis van Australië is dat het zo vlug is gegaan.’ De geboren reiziger Cees Nooteboom is gezegend met een niet-aflatend vermogen tot verwondering. Die eigenschap staat hem ook ten dienste bij zijn reizen naar Australië, het onmetelijke land aan de andere kant van de wereld. En hij heeft het vermogen om door te tijd te reizen. In elegante zinnen opent hij ook dat vergezicht: ‘Waar wonen de bewoners die niet wonen maar over het oneindige land trekken, bewegende volkeren? Wat is er achter de bergen? In de decennia die volgen zullen de nieuwgekomenen alles “ontdekken” wat de Aboriginals in hun veertigduizend jaar? gevonden hebben en onveranderd gelaten.’ Het is die precieze, sensitieve stijl waarmee hij in staat is iedere keer weer onze blik te doen kantelen. Zijn proza is betoverend en neemt de lezer daadwerkelijk mee op reis.

Cees Nooteboom wordt van jongs af aan gedreven door nieuwsgierigheid naar de wereld. Reizen is voor hem meer dan het overbruggen van afstanden, het is zijn manier van leven. Met een variant op een uitspraak van die andere grote reiziger in de Nederlandse literatuur, Louis Couperus, zou Nooteboom kunnen zeggen: 'Zo ik iets ben, ben ik reiziger.'     In de sporen van Don Quichotte bevat een selectie uit zijn reisverhalen, bijeengebracht door de Colombiaanse Univrsiteit van de Andes ter gelegenheid van Nootebooms bezoek aan de internationale boekenbeurs in Bogota.     Wat je ziet als je Consuegra nadert, is het moment van inspiratie van de auteur. Bij een bepaald licht, een bepaalde constellatie van de wolken, de trilling van de hitte die over de vlakte kan hangen, krijgt alles hier iets spookachtigs, onwerkelijks. Het was natuurlijk Cervantes zelf die, vóór zijn Ridder het kon doen, reuzen in deze molens heeft gezien, en zelfs nu ik hierboven bij de ruïnes van het kasteel sta, kan ik me …

Cees Nooteboom wordt van jongs af aan gedreven door nieuwsgierigheid naar de wereld. Reizen is voor hem meer dan het overbruggen van afstanden, het is zijn manier van leven. Met een variant op een uitspraak van die andere grote reiziger in de Nederlandse literatuur, Louis Couperus, zou Nooteboom kunnen zeggen: 'Zo ik iets ben, ben ik reiziger.'     In de sporen van Don Quichotte bevat een selectie uit zijn reisverhalen, bijeengebracht door de Colombiaanse Univrsiteit van de Andes ter gelegenheid van Nootebooms bezoek aan de internationale boekenbeurs in Bogota.     Wat je ziet als je Consuegra nadert, is het moment van inspiratie van de auteur. Bij een bepaald licht, een bepaalde constellatie van de wolken, de trilling van de hitte die over de vlakte kan hangen, krijgt alles hier iets spookachtigs, onwerkelijks. Het was natuurlijk Cervantes zelf die, vóór zijn Ridder het kon doen, reuzen in deze molens heeft gezien, en zelfs nu ik hierboven bij de ruïnes van het kasteel sta, kan ik me …

De mooiste literaire verhalen over Spanje van de auteur van De omweg naar Santiago.   ‘Armzalig degenen die hun Spanje alleen aan de toeristenkusten zoeken, er is nog een ander Spanje, oneindig veel groter en onbekender, dat van de gewone mensen en verborgen schatten, het Spanje dat ik al jaren zoek en vind.’ Aldus Cees Nooteboom.   In zijn talrijke verhalen over Spanje toont hij de rigoureuze veranderingen die het land sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw heeft doorgemaakt. Nooteboom neemt ons mee naar het Spanje van Franco, naar de uitgestrekte natuur van het binnenland en naar hypermoderne badplaatsen blakend van de toeristen. De grote contrasten tussen de bergdorpen en het flamboyante Barcelona weet hij als geen ander te vatten in schitterend proza. In dit boek met zijn beste Spanje-verhalen dringt Nooteboom door tot de ziel van het land. Dit is Spanje in zijn puurste vorm.