Reisgids - Reisverhaal Zuid-Afrika | Joon de Berg

‘Waarom ging ik in de hoogtijdagen van de Apartheid in hemelsnaam (Zuid-)Afrikaans studeren? Kleur, kleur en de ontkenning van kleur. En een hang naar avontuur. Reizen wou ik…’ De student Afrikaans werd de schrijver Adriaan van Dis, die in romans, losse verhalen en essays getuigt van de verscheurdheid van Zuid-Afrika, van zijn liefde voor deze ‘veelkleurige taal’, van de discriminatie van de oorspronkelijke bewoners en de nieuwe stemmen uit de zwarte townships. In De Zuid–Afrika boeken zijn de reisromans Het beloofde land (shortlist ako Literatuurprijs) en In Afrika, de roman Tikkop (shortlist Libris Literatuurprijs) en verspreid gepubliceerde verhalen en essays bijeengebracht.

In 1931 stapte een berooide Pool zijn voordeur uit om per fiets vanuit Polen naar Zuid-Afrika te reizen. Hij wilde zo zijn jeugddroom waarmaken én een inkomen verwerven voor zijn gezin. Nowak stuurde onderweg honderden artikelen op over zijn reis, die door toedoen van zijn vrouw voornamelijk in Poolse kranten verschenen. Hij maakte meer dan tienduizend foto's. Vandaag kent niemand hem nog. Onterecht! Zijn reisdagboek is om verschillende redenen het lezen waard. Niet alleen geeft de amateur-journalist ons een inkijk in de koloniale (wan)praktijken op het Afrikaanse continent, we zien ook door zijn argeloze, oerkatholiek gekleurde bril hoe hij als Europeaan de Afrikaanse cultuur observeerde. Kazimierz Nowak was een naïeve held die gedreven door zwerfzucht de grootste ontberingen doorstond en onderweg een groots tijdsdocument samenstelde. Zijn fietstocht door Afrika duurde vijf jaar en vier maanden. Binnen een jaar na zijn terugkeer overleed hij aan de gevolgen van de geleden ontberingen…

Reizend door Ethiopië ontrafelt Karin Anema wat het land zo anders maakt dan de rest van Afrika. Werd het immense continent verdeeld onder de koloniale machten, Ethiopië bleef een onafhankelijk keizerrijk met een sterke identiteit. Identiteit en ontheemding zijn centrale thema’s in Karin Anema’s ontmoetingen, zoals met Ethiopische joden. Ze reist naar de verste uithoeken, zoals Danakil en Gambela. Ze ervaart uitzonderlijke gastvrijheid, maar wordt ook geconfronteerd met wreedheden als kinderroof en vrouwenbesnijdenis. Naarmate haar contacten intenser worden, beseft Karin Anema steeds sterker, hoezeer die levens worden getekend door diepgewortelde politieke onvrijheid. Haar reis eindigt bij het onafhankelijke Afar-volk, waar in de leegte van de woestijn het 3,5 miljoen jaar oude fossiel van de mensachtige Lucy het geheugen van de mensheid symboliseert. Anema spoelt er de tijd terug, alsof ze Lucy net heeft ontmoet. Nog steeds wordt het nomadische leven van de Afar niet gehinderd door b…

Een bezoek aan zuidelijk Afrika begint in de meeste gevallen met een gevarieerde rondreis door Zuid-Afrika. De laatste jaren reizen toeristen met een huurauto meer en meer zelfstandig en worden ook de omringende landen bezocht. Van Zuid-Afrika wordt wel gezegd: “een wereld in één land”. Afgezien van hooggebergte is dit deels waar. Het klimaat, type vegetatie, de woestijnen en de invloed van de oceanen en machtige rivieren, zijn de oorzaak van de vorming van Zuid-Afrika en haar buurlanden. De meeste soorten van de grotere zoogdieren die Afrika rijk is, vindt u terug in de vele natuurreservaten van Zuid-Afrika, Botswana en Namibië. De omstandigheden waarin u ze aantreft zijn van park tot park verschillend. Ook honderden vogelsoorten van groot tot klein zijn in groten getale aanwezig. Als u wilt weten welk dier u voor de lens heeft, mag dit boek niet aan uw bagage ontbreken.