Onderdak

Met de enige andere persoon die op het archief zit te werken, drink ik af en toe koffie beneden. Hij schrijft over het leven van Anna Blaman. Toen ik hem vroeg: 'Waarom zij?', keek hij weg, sloeg zijn ogen op naar het plafond en zei aarzelend, maar tegelijkertijd zo weloverwogen alsof hij dit al vaker had uitgesproken: 'Het is die ingehoudenheid, dat pure, en dan toch dat hele seksuele, dat tomeloze.' Vervolgens was het mijn beurt mijn ogen op te slaan naar het plafond. 'Het zijn haar geheimen,' zei ik. Het debuut van Marja Pruis - 'misschien wel mijn meest “gave” boek,' zegt ze zelf - ging over haar jarenlange liefde voor de schrijfster van de roman Twee meisjes en ik, A.H. Nijhoff. In De Nijhoffs of de gevolgen van een huwelijk ging zij haar gangen na, en die van haar geliefden, onder wie de dichter Martinus Nijhoff. Het werd een boek dat het genre van de biografie tartte, wat niet zonder gevolgen bleef. In een literair klimaat met strikte genre-opvattingen werd dit mengsel van

Clara Feij is in het mooiste huis van Amsterdam komen wonen, vindt ze zelf. Schoonmaken laat ze over aan een stoet van werksters, gevlucht uit eigen land. Als Rose bij haar thuis komt, verandert alles. Hoe kun je iemand helpen, als je niets van haar weet? En hoe blijf je iemand vertrouwen, als alles tegen haar pleit? Huiswerk is een confronterende roman over intiem geluk en huiselijk verraad. Over de baas zijn en dat niet willen zijn. Met grote precisie legt Marja Pruis de verwarring bloot waarin de westerse mens met zijn goede bedoelingen gevangen zit.

Ik bedenk me is het tweede boek in de reeks van bundels rond het gastschrijverschap aan de Rijksuniversiteit Groningen. Begeleid door Marja Pruis schreven zestien studenten over het thema 'bi nader inzien'. In een speciaal voor dit gastschrijverschap geschreven lezing en essay zoekt Pruis naar antwoorden op vragen naar haar leven als schrijver. Wie is de 'ik' die in romans en essays het woord neemt? Ben ik te vertrouwen? Ook de studenten bedenken zich, over hun leven, hun gevoel en de maatschappij. Op herkenbare en soms humoristische wijze bespreken zij onderwerpen als zelfontwikkeling, identiteit en verbinding. Dit kleurrijke prisma van verhalen biedt een blik in de gedachten van deze schrijvers in spé. Aan deze bundel werkten mee: Marja Pruis. Loes van Heuvel, Marjolein de Vries, J.L.T. Olde Scheper, Inge Leugs, Celine Li, Collin Willem van Heek, Marcel Benjamins, Hannan van Rooij, Chrystel Venema, Elianne Vening, Gido Zeegers, Velthe Veenstra, Lotte Heerink, Hanna Compaan, Stijn

Een meeslepende en spannende roman die vragen stelt over identiteit, moederschap en cultuur Jasmine Yang arriveert in New York zonder geld of familie. Ze heeft haar kleine Chinese dorp achter zich gelaten toen ze haar gewelddadige echtgenoot ontvluchtte. Nu is ze hier, wanhopig op zoek naar de dochter die haar werd afgenomen bij de geboorte. Rebecca Whitney lijkt alles voor elkaar te hebben: een succesvolle carrière, een prachtig huis, een knappe man en een geadopteerde Chinese dochter. En een nanny om de balans tussen werk en familie te bewaren. Wanneer een schandaal niet alleen Rebecca's baan maar ook haar huwelijk bedreigt, kruisen de wegen van de twee vrouwen elkaar tijdens een reeks schokkende gebeurtenissen. In de pers 'Een prachtig portret van een immigrantenfamilie en een van de beste romans die ik in lange tijd heb gelezen. Onmogelijk om weg te leggen.' Herman Koch, bestsellerauteur van Het diner 'Kwoks derde roman over Chinees-Amerikaanse identiteit omvat generaties,

In Geir Gulliksens Het verhaal van een huwelijk vertelt Jon over het pijnlijke verval van zijn huwelijk. Hij probeert hun relatie vanuit het perspectief van zijn vrouw te bekijken, ook al beseft hij dat dit onmogelijk is. Hoe kun je ooit een andere persoon helemaal kennen? Wat is liefde eigenlijk? Is het wel mogelijk om slechts één grote liefde te hebben en te behouden? Het verhaal van een huwelijk is een rauwe, zinnelijke en bijna voyeuristische roman over het verbond tussen twee mensen die op zoek zijn naar geluk en van wie een tot de pijnlijke conclusie komt dat geluk elders gevonden te hebben. 'Een krachtig portret van de stilte die volgt na een huwelijkscrisis.' - Aftenposten 'Je kunt niet meer verlangen van een roman dan dat je gaat nadenken over je eigen leven. Met Het verhaal van een huwelijk weet Geir Gulliksen precies dat te bereiken.' - Aftenbladet

'Je bent een volwassen vrouw.' Marja Pruis zegt het drie keer per dag tegen zichzelf. Je zou denken dat het leven overzichtelijker wordt, met de jaren. Dat sommige antwoorden na verloop van tijd gewoon wel voor in de mond liggen. Hoe oud je bent. Wat je hebt geschreven, en waar het over gaat. Van wie je houdt, van wie minder. Dat het duidelijk is hoe je je moet voortbewegen. Hoe je orde schept in de chaos. Weet wat weg moet, en wat blijft. Dat je in staat bent korte metten te maken met je heerszucht, je arrogantie, je leugenachtigheid. En niet meer bang in het donker bent. De praktijk is dat iedere dag weer om oplossingen vraagt. Al ruim tien jaar schrijft Marja Pruis voor De Groene Amsterdammer zeer geliefde stukken over het leven, zoekend naar een gebruiksaanwijzing. Voor Oplossingen zijn deze stukken aangevuld met nieuw materiaal en tot een doorlopend essayboek bewerkt.

'De dame van het Voorhout' in deze historische roman van Marja Visscher is Johanna van Coesvelt (1684-1768). Ondanks haar ietwat simpele komaf trouwde zij in 1726 met raadspensionaris Simon van Slingelandt. Ze werkt op dat moment als huishoudster in zijn paleis aan het Korte Voorhout. Wanneer Simons vrouw Suzanna sterft, vraagt zij Johanna voor hem te zorgen. Het huwelijk tussen de hooggeplaatste heer en zijn huishoudster doet veel stof opwaaien in het 18e-eeuwse Den Haag. Marja Visscher tekent Johanna's leven op: waar kwam deze vrouw vandaan, hoe kwam ze hier terecht en wat heeft ze moeten achterlaten? 'De dame van het Voorhout' is een overtuigende historische roman, waarvoor Marja Visscher gedegen historisch onderzoek deed.

In de jaren 2010 brak een nieuwe generatie auteurs door in het Nederlandse proza. Op korte tijd groeiden romanschrijvers als Hanna Bervoets, Daan Heerma van Voss, Nina Polak, Joost de Vries, Niña Weijers en Maartje Wortel uit tot toonaangevende stemmen in de Nederlandse literatuur. Over deze millennialgeneratie biedt 'Affectieve crisis, literair herstel' een eerste overkoepelende studie, die de hedendaagse roman situeert in de maatschappelijke context, in de literatuurgeschiedenis en in de internationale literatuur, met beschouwingen over auteurs als Édouard Louis, Valeria Luiselli en Sally Rooney, en Vlaamse auteurs als Alicja Gescinska en Koen Sels. 'Wat een mazzel hebben die millennials toch met deze vorsers, dacht ik.' - Marja Pruis in De Groene Amsterdammer 'Een theoretisch goed gestoffeerd en analytisch sterk overzicht van de millennialliteratuur.' - Aragorn Fuhrmann op De Reactor 'Deze studie biedt een voortreffelijke literaire gids in de prozaproductie van vandaag en brengt een

'Ik was nog vergeten om het over Boos Meisje te hebben. Boos Meisje laat zich niet paaien. Boos Meisje doet iets met haar wenkbrauwen dat nog niemand beschreven heeft. Denkt er het hare van, maar wat dat is? Maakt aantekeningen, maar ik ben bang voor wat ze noteert. Ook zoiets: Boos Meisje glimlacht niet beleefd. Neemt niet je jas aan. Parkeert achteruit in zonder in de spiegel te kijken.' In toenemende mate zijn de essays van Marja Pruis verplichte leesstof voor onze tijd: onbeschaamd erudiet en onnavolgbaar grappig heeft ze het over de hoekigheid van Rachel Cusk, over het vrouwenhaterige van Renate Rubinstein, het Arabisch van Sigrid Kaag en de arrogantie van haarzelf. In beeldende, bijtende observaties schrijft Pruis over misogynie, sociale pikordes, over het ideaalbeeld van de vrouw en de realiteit, over hoe schrijfster te zijn. Vrouwen hebben een onmogelijke opdracht in onze maatschappij. Lief zijn, maar ook stoer. Alleen niet té stoer, want dan ben je een Boos Meisje. Terwijl dat

De nieuwe roman van Marja Pruis! Over naastenliefde en zelfverliefdheid, over geloof en wantrouwen, eerlijkheid en ongelijkheid.