Historische Atlas Nieuwe historische atlas van Zutphen | Boom

Venlo heeft een bewogen geschiedenis. De nederzetting Venlo, reeds traceerbaar in de Romeinse tijd, groeide in de Middeleeuwen uit tot een vooraanstaande handelsstad binnen het hertogdom Gelre. Haar lotgevallen waren altijd innig verbonden met de Maas, de rivier die als ruggengraat van de tegenwoordige gemeente mag worden beschouwd. Vanwege de strategische ligging in een omstreden grensregio werd Venlo uitgebouwd tot een sterke vesting, vooral in de zeventiende en achttiende eeuw. De stad werd in de loop van de tijd vele malen belegerd en moest daarvan vaak de zware gevolgen dragen. Na de opheffing van de vesting in 1867 voer Venlo wel bij haar gunstige ligging ten opzichte van het sterk opkomende industriële Rijnland. Het spoorwegknooppunt dat toen ontstond, vormde weliswaar lange tijd een belemmering voor een harmonieuze stedenbouwkundige ontwikkeling, maar legde ook de basis voor de uitbouw van Venlo tot het belangrijke logistieke centrum dat de stad anno 2018 nog steeds is. Ven…

Deze atlas beschrijft de ruimtelijke ontwikkeling van Amsterdam aan de hand van een reeks historische en nieuw getekende kaarten, vanaf het begin tot onze tijd, vanuit internationaal perspectief. Amsterdam wordt vergeleken met onder meer Venetië, Londen, Parijs en Wenen.   Amsterdam ontstond rond 1200 als havenstadje op de plek waar de Amstel uitmondde in het IJ en groeide in de zestiende eeuw uit tot centrum van Holland. In de Gouden Eeuw ontwikkelde het zich tot een machtige handelsmetropool met wereldwijde connecties. In deze tijd verrees de beroemde grachtengordel, vonden ingrijpende veranderingen plaats in de bestaande stad en werd het landschap in de wijde omgeving naar de eisen van de stad ingericht met droogmakerijen en buitenplaatsen.   Na een periode van stagnatie volgde op de opening van het Noordzeekanaal in 1876 hernieuwde groei, die resulteerde in grootschalige uitbreidingen en binnenstedelijke veranderingen. In de twintigste eeuw was Amsterdam een van de eerste grote ste…

Eindhoven ontstond in de dertiende eeuw aan de Dommel, waar handelsroutes vanuit Antwerpen, Luik en 's-Hertogenbosch bij elkaar kwamen. In 1232 kreeg Eindhoven stadsrechten, maar het bleef een klein stadje met grote stukken land- en tuinbouwgrond binnen de omwalling.   Pas in de loop van de negentiende eeuw werd Eindhoven een aantrekkelijke vestigingsplaats voor industriële bedrijven. Grond en arbeid waren goedkoop, en de bereikbaarheid werd verbeterd door de aanleg van een kanaal en spoorverbindingen. Met de komst van de gloeilampenfabriek Philips in 1891 kwam de stedelijke ontwikkeling in een stroomversnelling. Eindhoven en omgeving veranderden in een lappendeken van industriële complexen, aan elkaar gegroeide dorpskernen en arbeiderswijken. Na de Tweede Wereldoorlog groeide de stad door. In het kielzog van Philips werd in 1957 de Technische Hogeschool geopend.   In de jaren 1990 vertrokken veel industriële bedrijven, waaronder Philips. Hightech werd de belangrijkste economische sect…

Amersfoort, voortgekomen uit een handelsnederzetting nabij een doorwaadbare plaats in de Eem, kreeg in 1259 stadsrechten. Na 1300, toen de eerste stadsmuur verrees, ging het snel. De stad kende enkele eeuwen van enorme ontwikkeling, waarin ze verdriedubbelde en uitgroeide tot de belangrijkste bedevaartplaats in de noordelijke Nederlanden. Daarna volgde een lange periode van stagnatie. Rond 1900, toen de stad aangewezen werd als geografisch middelpunt van Nederland en een centrale plek in het spoorwegstelsel kreeg, bloeide ze opnieuw op: fabrieken, kazernes en een villawijk werden gebouwd, kloosters werden gesticht. In de naoorlogse periode verrezen grote, modernistische wijken en wist Amersfoort flink te profiteren van haar status als ‘groeistad’. De bouw van de wijk Kattenbroek, die internationaal opzien baarde, is daarvan een bijzonder voorbeeld. In het oog van al deze ontwikkelingen staat de middeleeuwse binnenstad, nog altijd het onbetwiste centrum van de regio. De Historische atla…

De plattegrond van Delft, ontstaan in een veenontginningslandschap, is bepaald door de afvoer van water. Een gedolven waterloop, Oude Delft genaamd (vroeger: de Delf), verbond het Vliet en de Schie met elkaar. Bijna loodrecht daarop lagen de kavelsloten. Het belang van Delft blijkt in de Gouden Eeuw uit de derde plaats in de rij van stemhebbende Hollandse steden. De stad was met haar militaire magazijnen en werkplaatsen een ware wapenplaats. Dankzij het 'eigen' Delfshaven was Delft ook vertegenwoordigd in de colleges van de Admiraliteit van de Maze en de Grote Visserij en nauw betrokken bij het werk van de voc. De opbloei was in de veertiende eeuw begonnen met de bier- en textielproductie. In de vijftiende eeuw was Delft aanvankelijk nog een echte 'bierstad', maar daar kwam verandering in toen het fameuze 'Delfts blauw' opkwam. De stad floreerde, al werd ze getroffen door twee rampen die het stadsbeeld ingrijpend veranderden: een buskruitramp en een enorme stadsbrand. In de negentiende…

Al ver voor onze jaartelling werd het karakteristieke Kennemer kustlandschap met zijn duinen en waterpartijen gevormd. Tijdens de Romeinse tijd was Kennemerland de noordelijkste grenspost van het rijk, en in de tiende en elfde eeuw gebruikten de graven van Holland het gebied als uitvalsbasis om hun gezag over Holland te vestigen. In de dertiende eeuw kregen Haarlem, Alkmaar en Beverwijk stadsrechten. De Kennemers zouden vele eeuwen lang dienstbaar blijven aan de inwoners van deze drie steden en aan de Amsterdammers die in de streek hun luxueuze buitenhuizen hadden. In 1876 deelt het Noordzeekanaal Kennemerland in tweeën, en vanaf dan verandert het door industrialisatie, de ontdekking van de kust en een verbeterde infrastructuur in een moderne regio. Maar nog altijd maken de magnieke duinen, de bollenvelden, de weilanden en het vele water Kennemerland tot een van de mooiste streken ons land. De Historische atlas van Kennemerland vertelt in grote lijnen en aansprekende details de geschie…

Deze atlas beschrijft de ruimtelijke ontwikkeling van Zwolle aan de hand van kaarten, cartografische reconstructies, schilderijen en foto’s. In 35 overzichtelijke hoofdstukken wordt een schat aan archeologische, historische en stedenbouwkundige informatie gepresenteerd. Begonnen rond 800 op een dekzandrug aan het riviertje de Aa, in de IJsseldelta, groeide Zwolle uit tot regionaal marktcentrum en handelsknooppunt tussen oost en west. Vanaf ongeveer 1350 beleefde de stad een bloeiperiode dankzij de goede verbindingen met Holland en het Duitse Hanzegebied. Onder invloed van de Moderne Devotie werden kloosters en onderwijsinstellingen gesticht. In de Republiek was Zwolle een voorname post in het Hollandse stedensysteem, waaraan de stervormige verdedigingswerken nog altijd herinneren. Langzaam werden de rivalen Kampen en Deventer voorbijgestreefd. Als hoofdstad van Overijssel verwierf Zwolle in de negentiende eeuw een nieuw aanzien: het werd een voorname bestuursstad. De industrialisatie k…

Historisch geograaf Aad de Klerk is een betrouwbare gids, die ook weet te verrassen - PZC De mooiste oude kaarten van Zeeland in een boek Meer dan van enig ander gewest, is de kaart van Zeeland er een van vele en ingrijpende veranderingen. Veel historie is uit het landschap van vandaag verdwenen. Maar gelukkig hebben we de oude kaarten nog.   Vaak prachtige staaltjes van vakmanschap van landmeters en kaartmakers, maar bovenal heel informatief en mooi om naar te kijken. Ze getuigen van de intensieve omgang met het water, ze tonen en verklaren de lijnen die in stad en dorp werden getrokken en ze brengen ons op het spoor van alles wat eigen is aan het Zeeuwse landschap: burgen en forten, boerderijen en buitenplaatsen, maar ook een vergeten rond vliegveldje en een verdwenen sluis.   In Historische atlas van Zeeland brengen 48 oude kaarten en begeleidende teksten het landschap van toen dichterbij de kijker van nu. Dit boek verscheen eerder als De oude kaarten van Zeeland, dat hiermee op ve…