De minister en de majesteit - Tobias van Gent - ebook

Op 13 mei 1940 vergaderde het Nederlandse kabinet op het ministerie van Economische Zaken. Terwijl de krijgsmacht buiten een wanhopig gevecht tegen de Duitse invasiemacht aan het voeren was, overtuigde minister van Defensie Dijxhoorn zijn collega's om naar Engeland uit te wijken. Dit besluit is cruciaal geweest voor de Nederlandse positie in de Tweede Wereldoorlog. In Londen kreeg Dijxhoorn de naam besluiteloos, zelfs defaitistisch te zijn. Wilhelmina zag hem als een exponent van de falende landmachttop, die zij verantwoordelijk stelde voor de nederlaag tegen de Duitse strijdkrachten. Na maanden van oplopende spanningen kwam het op 10 juni 1941 tot een uitbarsting. Wilhelmina zegde haar vertrouwen in Dijxhoorn op, waarna hij opstapte. Dijxhoorn werd naar Washington gestuurd en aan het eind van oorlog diende hij als waarnemend Chef van de Generale Staf. Wilhelmina verhinderde dat hij definitief werd benoemd in deze prestigieuze militaire functie. Zo is de koningin bepalend geweest voor

IJzersterk tweede deel in de Van Zandt serie

In de ogen van menige zeventiende-eeuwer was de Hollandse raadpensionaris de leider van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Dat is niet zo'n vreemde gedachte. Holland was het machtigste gewest en in de praktijk bepaalde de Hollandse raadpensionaris daarom niet alleen de politiek in zijn eigen gewest, maar vaak ook die van de Staten-Generaal. Veel buitenlandse diplomaten en koningen dachten daarom dat de raadpensionaris in dienst was van de Republiek. Om beter te begrijpen wat het ietwat dubbelzinnige ambt van raadpensionaris inhield, vergelijkt Jaap de Haan het optreden van Johan van Oldenbarnevelt met dat van Johan de Witt en Gaspar Fagel. Hij onderscheidt hierin een ambtelijke, een uitvoerende, een politieke en een representatieve functie. Ook de eerste minister in Spanje, Engeland, Frankrijk, Zweden en Brandenburg - de evenknie van de raadpensionaris - oefende deze vier functies uit. De Hollandse raadpensionaris kan daarom worden beschouwd als de eerste minister van de