Assen zijn stangen die het wiel op zijn plaats houden. Simpel, toch? Maar voor sommigen is het misschien verbijsterend om te weten dat er veel verschillende soorten fietsassen zijn. Voor een schijnbaar onbeduidend onderdeel van een fiets als een as, is het verbazingwekkend hoe groot de invloed ervan kan zijn op de rijervaring.
Het wiel was een van de uitvindingen die de loop van de menselijke geschiedenis hebben veranderd. Maar wielen alleen zijn niet goed. Je hebt een manier nodig om het nuttig te maken. Toen ontdekten mensen dat twee of drie wielen beter waren dan één wiel. Toen kwamen er assen om het wiel op zijn plaats te houden en toch vrij te laten draaien. Na het ontstaan van de eerste fiets in de achttiende eeuw zijn de fietsassen ook vele malen geëvolueerd. Vandaag de dag vind je een verscheidenheid aan assen met een scala aan functies. Voordat je gaat winkelen voor een as voor je fiets, is het handig om een basiskennis van de assen te hebben.
Vroeger, toen er nog niet zoveel opties waren, was het niet zo verwarrend om een as te kiezen. Ja, er is nog steeds de massieve as, een oude standaard. Maar daarnaast zijn er nog een paar of twee. Welke heb je nodig? Is het mogelijk om het ene type fietsas te vervangen door een ander? Dit artikel beantwoordt al je vragen over assen. Hoewel dit geen uitputtende lijst van wielassen is, vertelt dit artikel je over alle belangrijke soorten assen die beschikbaar zijn voor fietsen. Vergeet niet dat er voor elk type as dat hier wordt genoemd, ook een paar variaties zijn.
Bij alle fietsen die meer dan een paar decennia geleden zijn uitgebracht, waren massieve assen met asmoeren de standaard. Dit werkte hetzelfde als een bout-moercombinatie. Om dit type as te installeren, steek je de schroefas door de wielnaaf en draai je de bout aan de andere kant vast. Ze waren inderdaad robuust en duurzaam. Maar ze hadden een paar nadelen. Ten eerste maakten ze het moeilijk om de wielen te verwisselen. Ten tweede zijn massieve assen zwaar. Daarom geven racers de voorkeur aan iets dat lichter is. De tijd die nodig is voor het verwisselen van een massieve as is ook niet geschikt voor een intensieve sport als wielrennen.
Deze assen, ook wel skewers genoemd, komen tegenwoordig steeds vaker voor. De QR assen zijn uitgevonden door een fietser in het begin van de twintigste eeuw. In die tijd waren er nog geen fietsen met schakelbare versnellingen. Om van versnelling te veranderen, moesten fietsers dus de banden vervangen door een andere tandwieldiameter. Quick-release assen veranderden het wisselen van fietswielen in minder dan een minuut. Maar deze assen hebben ook hun weg gevonden naar consumentenfietsen. Snelspanners zijn licht en zien er beter uit dan massieve assen.
Hoewel quick-release assen sneller en lichter zijn, hebben ze ook een paar nadelen. Als je de QR assen te los of te vast aandraait, kan dit je naven beschadigen of zelfs een ongeluk veroorzaken. Maar met een steekas is het bijna onmogelijk om een fout te maken. Ze zijn ook steviger en veel stijver. De stijfheid van steekassen is gunstig voor mountainbikes die nauwkeurig moeten sturen. Maar de assen hebben wel een paar compromissen in hun ontwerp. Ze zijn ongeveer 100 gram zwaarder dan QR assen en het duurt twee keer zo lang om een wiel met steekassen te vervangen.
Er zijn veel verschillende variaties, zelfs onder steekassen. Je zult steekassen vinden die een hefboom hebben en andere die dat niet hebben. Soms zijn het bout-op types met afneembare hendels. De schroefdraadafstand van verschillende steekassen varieert ook. Dat betekent dat de as van de ene fiets niet op de andere hoeft te passen. Dus als je toevallig de originele steekas kwijtraakt die bij de fiets zat, zul je moeite hebben om een vervangende steekas te vinden. Onlangs is het ontwerp van steekassen verbeterd. Dit heeft geholpen om de tijd die nodig is om een wiel te vervangen te verkorten. Dit is ontwikkeld door Mavic en heet SpeedRelease steekassen.
Het kan verwarrend zijn om de juiste as voor je fiets te kiezen. Maar het wordt makkelijker als je de specificaties één voor één bekijkt en de assen die niet passen uitsluit. Als je deze tips volgt, kun je tijdens het winkelen de juiste as vinden.
Het is belangrijk om de assen goed te onderhouden om hun duurzaamheid te garanderen. Door ze regelmatig in te vetten en het vuil eraf te wassen voorkom je roestvorming en rijd je soepeler. Je kunt zoeken in onze productzoekmachine om producten te vinden voor het onderhoud van je motor. Enkele van de toonaangevende merken van fietsonderdelen die je kunt overwegen zijn Shimano, MTB, Banggood, Lixada en Reynolds.
De methode om de as te vervangen hangt af van het type as. Bij quick-release assen en steekassen duurt het minder dan een minuut om de as te vervangen. Maar het kost je minstens vijf minuten om een massieve as te vervangen. Om een nieuwe as te plaatsen, moet je de bestaande as verwijderen. Daarvoor heb je een kegelsleutel en een verstelbare sleutel nodig. Verwijder de bouten met de sleutel. Als het om het achterwiel gaat, moet je eerst de vrijloop verwijderen. Als dat gedaan is, haal je de oude as uit de naaf en plaats je de nieuwe. Tot slot kun je het freewheel op het uiteinde van de as plaatsen en de bouten met de moersleutels vastzetten.
Theoretisch, ja, je kunt een massieve as vervangen door elk ander soort as dat je wilt. Het enige wat je hoeft te doen is de bestaande moeren van de naaf te verwijderen en een QR- of steekas van de juiste afmeting te gebruiken. Maar het lastigste is om assen te vinden met de juiste afmetingen. Het zal gemakkelijker zijn om een QR-as te vinden die bij je fiets past, omdat deze een beetje tolerantie toelaat. Maar je kunt alleen een steekas gebruiken als deze precies past. Zelfs voor een fiets met steekassen is het moeilijk om een vervangstuk te vinden, hoewel het niet onmogelijk is. Het zal dus heel wat zoekwerk vergen om een passende steekas te vinden die goed bij je fiets met massieve as past.
Zowel steekassen als QR assen zijn een verbetering ten opzichte van de oude massieve assen. Terwijl steekassen in het fietsframe worden geschroefd, maakt de QR-as gebruik van een nokmechanisme om het wiel aan de vorkpatten te bevestigen. Als je het goed doet, zijn quick-release assen beter dan steekassen. Maar het probleem is dat het gemakkelijk is om de QR assen te strak aan te draaien. Een verkeerd gemonteerde as kan het frame beschadigen. En dat niet alleen. In het ergste geval kan het wiel eraf springen tijdens het fietsen en ongelukken veroorzaken. steekassen zijn een oplossing voor dit probleem. Je kunt steekassen alleen gebruiken als de breedte en steek van het frame precies hetzelfde zijn als die van de as, en je kunt ze niet te vast aandraaien.